Sproloquio 2007

Sandròun – Mudnà©s ed Mòdna, lavuradà³r e pensionઠche tà³tt i dè a zerchઠed sbarcher al lunari, furastà©r che tà³tt i dè a zerchઠed sbarcher a Lampedusa, Zemià n ch’a dઠa mèint a l’oroscopo e Zemià n ch’a sperઠin dal gratta e vinci, mudnà©s cun i òc’ a mandorla e mudnà©s culà³r caffè,mudnà©s ch’avà® tòlt muià©ra, mudnà©s PACS, mudnà©s DiCo, mudnà©s single e mudnà©s pà³t, a-v salut tà³tt quant in masa.
Come al sòlit scusઠal ritèrd, ma a duvà® saver che, propria chè in via Emilia, in angol cun Cà©sa Nà³va, a s’sà¡m imbatà» in dà» carabinà©r a cavà l e el nòstri dà´ cavalèini, la Camilla e la Simona, el s’à©n mà©ssi a fà©regh i simitòun.
Sgurghà©ghel – Ai carabiner?
Sandròun – Ma no, galbà©der, ai cavà i…chi s’à©n emozionઠe i han sgancઠsoquanti pulpà tt propria davanti al monumèint ed Tassòun.
Sgurghà©ghel – Ve’, popà , i carabà n gh’aviv’n-i sà©gh la palà tta e al sactèin per tà³r sò “gli escrementi organici”, cuma a s’ha dઠà³rdin al noster sà©ndech Giorgio, in rispèt al progrà ma “Raccogli differenziato”?
Sandròun – Sà©, èter che sactèin e palà tta…Anzi a và³i dir un quèl al cmà ndant di carabinà©r: «Sgnà³r Colonèl, al gh daga bèin adrઠal baròz dal ledà m, acsè, almeno, i darà n al bòun esèimpi ai padròun di can chi s’in frà©ghen dal decrà©t cumunèl.
Dòunca la mઠgèint, a-v dà©v dir che, quand a sun arivઠin Piaza Granda, a và¡der tà³tta sta maraia, a-m sun dà©tt: « Và³-t mo’ và¡der ch’i m’han tòlt per un ed chi profesà³r chi vinen a Mà³dna per al festival dla filosofia e chi gh’han la pretà©sa ed spieghèr a nuèter Zemià n chi siamo, da dove veniamo, dove andiamo, sèinza dires però dove a psà¡m parchegèr l’avtomòbil»?
Mudnà©s, st’ètr’an a và³i gnir anca mè a fèrev un’à³ra ed leziòun filosofica, perchà© soquant argomèint ed l’an pasàª, come che razza di nimali siamo, mè a i cgnà ss bèin.
Al savà® ch’a sun ed campagna e ed bà©sti a-m n’intà¡nd piò che lor.
Sgurghà©ghel – Popà , a-i-ho sintà® dir che st’an a Mòdna i farà n al secà¡nd festival dl’architettura, perchà© quall dla filosofia i s’l’han bèle cuchઠi romà n, e po’ anch perchà© i disen che a Mòdna a gh’avà¡m dà» munumèint tra i piò togo in Italia.
Sandròun – Un à©-l per chès cl’oca ed fer ruznèint ch’a gh’è davanti al cinema Raffaello, o à©-l cal frulèin da zabaiòun, davanti a la Staziòun piccola?
Sgurghà©ghel – Mo’ no, popà , l’è cal bèl grap d’à³vva, coi gran ed và©der, ch’i han mà©ss in dla rotà nda su la Vignolese e ch-al và³l dir a qui chi vinen da via che Mòdna l’è la zitઠdal lambrà³sch.
Sandròun – Mo’ coià³zzi! Alà³ra a và³i fer ‘na proposta ai noster ministradà³r…Và©st che a Mòdna a gh’avà¡m piò rotatori che banchi, i prà©ven fer un munumèint per ogni rotà nda: ‘na scultura cun al zampòun, un’ètra cun ‘na forma ed furmai, à³na cun l’asઠbalsamich e in tà³tti chà©gli ètri di piat ed turtlèin, acsè in tà³tt al mà nd, oltre a cgnà sser Mòdna come zitઠdi mutà³r, i la cgnusrà©ven anch per el nostri specialitàª.
E a propòsit dal grap d’à³vva, a-i-ho và©st in dal giornèl che di bòun da gninta i n’han bèle rà t soquant gran, S’a gh cmandà©ssa mè, oltre a feregh pagher i dà n, a gh darà©v anch dà´ sviduzèd e dès an ed galà©ra pr’òun.
Sgurghà©ghel – Tant, ‘sa và³-t mai, dop trà® dè i à©n bèle fà³ra cun l’indulto!
Sandròun – Al so purtròp, ma anch cun l’indulto, el dà´ sviduzèd a-n gh-li cavarà©v nisùn.
Scà³lta, ve’, Sgorghi, tè t’è dà©tt; dà» munumèint, un l’è al grap d’à³vva e cl’èter quèl à©-l?
Sgurghà©ghel – L’è al zimità©ri ed San Catèld.
Pà©insa ch’l’è stઠdefnà® “opera di rara bellezza architettonica”.
Sandròun – Al srà  anch un bèl lavà³r, và©st da fà³ra, ma dèinter a s’và¡d tà³tti el magagni.
I m’han dà©tt che langh a chi curidà³r chi-n finà©ssen mai a gh pià³v zà  dapertà³tt. L’è và©ra che i inquilèin i-n s’lamèinten brisa, ma i parèint chi à©n andઠa rògit, i han paghઠcun di sòld bòun.
A-i-ho anch savà» che dimandi Zemià n, piotòst che ander a ster in cal condomà©ni lè, i andrà n a feres cremà©r a Bulà©gna
Sgurghà©ghel – Prèst i pran feres cremèr anch a Mòdna, perchà© a pèr ch’i abien bèle dઠal via al raddoppio dell’inceneritore ed via Cavazza.
Sandròun – Mo’ c’sa di-t, Surghà©ghel, à©-t dvintઠmat? Lasa pèrder cl’argomèint lè cl’è dimandi delichàª!
E po’ ‘sa gh’èintr-el al radà ppi dl’inceneritore cun
S.Catèld?
Sgurghà©ghel – Ma quel al gh’entrarà , s’a gh’è di Mudnà©s chi disen che cal fà³m lè al fa mèl a la salut!
Sandròun – A gh’è anch al chès ch’à©t gh’avi ragiòun, ma, per adès, lasa che i tecnich e i dutà³r i faghen al sà´ mistà©r, e po’ à©t vedrઠche ‘na soluziòun bòuna per tà³tt i la catarà n.
Dòunca, Zemià n, Cuma a-v va-la? A-m sambra ch’a sìdi in bòuna salut, anch se, tra l’an pasઠe st’an, a s’è capitઠdà´ brà³tti malatìi: la viaria e la finanziaria.
La prà©ma i l’han ciapèda i pulà ster, la secà nda i gabià n.
Sà³l che meinter per la prà©ma a pèr ch’a gh sà¡mma saltઠfà³ra, per cl’ètra a l’impararà¡m po’ fra soquant mès cuma l’andrà  a finir.
Ogni modo, Mudnà©s, preparà mes a un period ed vachi mègri, perchà© cun tà³tt sti aumèint ch’i han decìs, secà nd mè, a gh’in gnarà  dla fà©ssa.
Sperà¡m sà³l ch’a sia và©ra che, cun i noster sacrifà©zzi, a salvarà m l’Italia.
Sgurghà©ghel – A-n vrà©v mà©nga che, per salver la
bèrca, a s’andghà©ssa tà³tt i passegà©r.
Sandròun – A mè a-m vin in mèint cal mઠamìgh prà©t cal gìva: «S’a vlà¡m ander in Paradìs, bisà gna ch’a famma di sacrifà©zzi» e po’, a basa và³s: «Sperà¡m ch’al gh sia, se no a-i-avà¡m ciapઠ‘na bèla futùda».
Per gnir ai problema ed Mòdna, a-v dà©v dir che, quand a-i-ho vèst ch’i sbusìven Piaza Rà¡ma, a-m sun dà©tt: «Sperà¡m ch’la sia la vòlta bòuna ch’i fan di parcà¡gg’ satt-tèra… invece, gninta. I han fermઠi lavà³r perchà© dà p soquant mà©ter i s’à©n imbatà» in di mur ed la Mutina romana, ai tèimp dl’imperadà³r Vespasiano.
Sgurghà©ghel – Vespasiano? Mà©no mèl, ch’a n’avà¡m tant bisègn a Mòdna!
Sandròun – Sgorghi, a-n fer mà©nga cunfusiòun tra la storia antiga e i problà©ma modà©ren. T’è da savà©r che Vespasiano l’à©ra un sà©ndech cal capìva i bisogni del popolo, mà©nga come Giorgio cal pretà¡nd che i bisogni ciaschedùn al si porta a cà  sua.
Ogni modo, sgnà³r ministradà³r, l’è inùtil ch’a fèdi di bus per tèra, per po’ turnèri a stumper tà³tti el vòlti.
Cus’a gh’avà¡m chè satta, al savà® bèle!
Pulònia – A propòsit ed sà©ndech, che fin al fat Giuliano Barbulèin, al noster ex, ch’a n’al và¡d piò in gir per Mòdna?
Al m’à©ra acsè simpà tich!”
Sandròun – Pulonia, t’à© armèsa indràª! Tè n’al sઠch’i l’han mandઠa Rà¡ma a fer al Senatà³r? A-i-ho anch sintà® dir che prèst i gh darà n di incà rich important.
Per adès al guerda chi èter, ma a sambra ch’l’ava bèle imparઠa tgnir strà©cca la scrana.
Dòunca, la mઠgèint, a v’ho da dir che, da un pòch ed tèimp, quand a và©gn a Mòdna, a-m sèint come Cristoforo Colombo cal dè ch’al sbarchà© in Mà©rica…un furastèr. A-n cgnass piò nisùn, ma piò che èter a-n cgnà¡ss piò la mઠzitàª.
Fin a ià©r, mè e la Pulònia a gniven a fer la spà©sa in Piaza Venti, anch per fer dà´ cià cher cun al mazlèr o al frutarà³l.
Adès, per speteglà©r un pòch, bisà¡gna saver almeno trઠlà©ngui. Bઠtèimp, quand a Mòdna a s’cgnusìven tà³tt. Tà³tt i à©ren sèimper pròunt a deret ‘na man e chè in piaza a s’descurìva al noster dialà¡tt.
Pulònia – Ve’, Sandròun, dagh mo’ un tai cun stè nostalgi! T-en vrè menga fèr concoreinza a Zagaia, quand in dal Carlèin, a la festa, al scrà©v che a Mòdna l’andèva mà©i quand l’andèva pà©z…I tèimp i à©n cambiàª, fà ten ‘na ragiòun!
Sandròun – A srà  anch và©ra, però, và¡d-et, Pulònia, secà nd mè a gh’è quel ch’a-n va mà©nga. Pussibil che, a Mòdna, la gèint la-n vègna piò in cèinter la sira, a girer tranquà©lla per strèda, o in staziòun a tà³r al treno, sèinza la paura che un delinquèint al gh faga dal mèl?
Ma in d’a samm-i-a rivàª? Sta situaziòun la và³l sistemèda!
Bisà gna che i vìgil i tà³rnen a fer el guèrdi e brisa i fotògraf, e ch’i sià©n per strèda sèimper e mà©nga sà³l quand a zà³ga al Mòdna, o per la fà©ra ed S.Zemià n.
Bisà gna che la polizia la ciapa i delinquèint e che la i tègna in galera, sèinza mulèri dop trà® dè. A-i-avà¡m tà³tt bisègn ed sintìres piò tranquà©l.
Sgnà³ri autoritàª, a v’al dis Sandròun Paviròun dal Bosch ed Sà tta, ma l’è come s’i v’al gà©ssen tà³tt i Mudnà©s.
Pulònia – Sta chèlem, Alessandro, a-n t’ho mai và©st acsè agitàª. A-n vrà©v mà©nga ch’a t’gnà©ssa un tarabaciòun cuma è capitઠa Silvio. Arpòunset mo’ e là sem descarrer un pòch anca mè.
Ragazà³li, cuma stè-v? Mè a sun in completa forma…V’in si-v adèdi ch’a-i-ho fat al lifting? Mo’ sà©…cal tratamèint a base ed crà¡mi, masà g’ e chirurgia plastica ch’i taien in dove a gh n’è trop e in zunten dove a gh’in manca. Cun un pòch ed tèimp e ‘na bèrca ed sòld, i dutà³r i fan di mez miracol.
Adès, cun al mઠamìghi dla tombola a fagh la mઠbèla figura.
Sandròun – A mè tà©-m piasrà©v de piò s’t’avà©ss tgnà» i sold in bisaca.
Pulònia – L’an pasàª, a-m sun cavèda la và³ia ed purter i jeans a và©tta basa: i-m guardèven tà³tt. E anch se l’umbrà©ghel l’à©ra un pòch fà³ra ed misura, del pighi in dla panza a-n n’avìva gnanch à³na. St’an à©gli à©n ed moda el minigonne vertiginà³si chà©l van bèin sà³l per quilli chà©l gh’han la coscia lunga, ma chà©l tracagnòti come mè, a esagerèr in dla misura, a gh’ al chès ch’à©l mà stren al cavalà¡tt. Tà³tt i tròp i strà³pien. A propòsit, ragazà³li, fin ch’a l’ho in mèint, s’a gh’avà® un marà­ vèc’ come al mio, o anch de piò, stઠatèinti a mattrev in cà  Â‘na badante. Dimandi à©gli à©n brèvi, ma ‘na mઠamìga l’è stèda lè, lè per perder al marà®, che quall lè al srà©v stઠal meno, e po’ anch al sit.
Sandròun – Bèh, s’in valìva la pèina…!
Pulònia – Sà³l perchà© là³r à©gli à©n piò zà³vni, piò èlti e con il sorriso dorato, à©l v’mèinen a mà¡ssa come tant ucaròt.
Sandròun – A propòsit, Mudnà©s, s’a-i-avà® bisègn ed n’aiutino, lasઠperder chà©l pilloli blò chel casten ‘na batta d’oli e fઠcome i inglà©s: magnઠdl’ai cal fa ander zà  la pressiòun e sò tà³tt al rest.
Pulònia – Ecco…vuèter à¡m, a dvinter vèc’ a dvintઠsèimper piò spurcaciòun. Ma lassà mla lè, ch’l’è mà©i.
Scà³lta piotòst, Sandròun, dato che fra soquant mà©s l’è al noster aniversà ri ed matrimòni, perchà© a-n mà© portet a fer ‘na bèla vacanza esotica, o a và¡der un quèlch paà©s nà³v?
Sandròun – Mo’ ‘sa và³-t, Pulònia, ander a spander di sòld per gnint! Guerda, dam a mèint, l’è abasta ch’andà¡mma in di “Trà® Re” per sembrer d’à©ser in Africa.
S’andà¡m in Piaza Venti, a per d’à©ser in Cina, in dal Parco in Moldavia, a la Pumposa in Tunisia e s’andà¡m po’ in staziòun granda, l’è come s’a-i-avà©ssen fat al gir degli Stati Uniti.
Sgurghà©ghel – Sà©, popà , la va bèin ch’la sia acsè, perchà© Mòdna la dà©v dvinter ‘na zitઠmultietnica. Ch’a và³l po’ dir d’ogni raza e culà³r.
Sandròun – Mo’ guerda che mè a sun d’acòrd tà©gh. Anzi l’è già³sta che, a chi vin da via, a gh dà¡mma da lavurer, ch’a gh dà¡mma la cà , ch’a gh dà¡mma la cittadinanza. Anzi, guerda, a-t dirò de piò, mè a gh darà©v anch ‘na biciclà¡tta pr’òun, acsè l’è mà©no facil ch’i s’cà³chen el nòstri.
Va bèin tà³tt, ma i bòun da gninta, a cà  sua!
Pulònia – Ve’, Sandròun, a-n n’ho mà©nga finà®. Là sem bèin ander avanti.
Ragazà³li, ì-v festegઠSan Valentino?
Sandròun al m’ha fat stravà¡der…al m’ha purtઠa zèina da Vinicio…a-m sun infin cavèda la và³ia ed sà³pa inglà©sa…e dop cla magnèda…a m’à©ra mà©ssa tà³tta in fustinèla e quand a sà¡m arivઠa cà …come al sòlit…gninta!!!
Eh…, prà©ma ch’a-m descòrda, ì-v savà» ed San Remo?
Al le preseinta Pippo Baudo, che a mè al m’è piò simpà tich che Mike Bongiorno. Pensઠch’i disen ch’a gh srà  anch Adriano Celentano, quall cal cantèva “con 24mila baci”.
Sandròun – Guerda, Pulònia, che la musica l’è cambièda. Chè in ultem i cantèven “Per 24mila voti”.
Pulònia – Ecco tè t’à© sèimper al sòlit: s’tè-n mà¡tt mà©nga tà³tt in politica, tè-n n’è brisa cuntèint. Peinsa inveci a la salùt!
Sandròun – Mo’ mè a gh pèins e come, a la salùt.
Figùret che stamatèina un Zemià n al m’ha dmandઠs’a gh’è dal pericol a ster atach a tè e mè a gh’ho dà©tt ed no.
Perchà© l’è và©ra che la Pulònia l’è un pòch bisiosa, ch’la fa gnir la masca al nès e che del vòlti l’è anch catìva, ma la-n n’è brisa velenà³sa come al Polonio, perchà© s’l’è và©ra ch’a in bastarà©v ‘na cria per mander un a S.Catèld, cun tà³tt i chilo che la Pulònia la gh’ha adòs, a s’velenarà©v tà³tta l’Emilia e anch ‘na pèrt dal mantvà n.
Pulònia – Mo’ sintà® incà´ cuma l’è carèin!
Sandròun – Mudnà©s, per turner ai problà©ma dla nostra
Mòdna, gà® bèin sò: sti parcà gg’ satt-tera, i noster
ministradà³r i fan-i, o no? La porta nà³va ed S.Agustèin la fan-i, o a-n la fan-i brisa? Piaza Mateòti la matt’n-i a nà³v, o no? Al tunnel al Novi Sad per purter in cèinter i Zemià n, al fan-i o n’al fan-i?
Giorgio, l’è à³ra ed suner la carica. A-m sà mbra che in Giunta a-v sìdi un pòch indurmintàª. Guèrda che i Zemià n i t’tinen d’òc’, perchà© i-n n’han mà©nga mandઠzà  cla faccenda dal 34à©sim pòst.
E po’, dato ch’à©t gh’à©, zà©rca ed der ‘na sistemèda a l’ex parcà¡gg’ dl’AMCM. Adès ch’i han desmà©ss al mercatino de l’est, dà  ‘na bèla srazèda a chi capanòun mèz dirochઠe lè fagh quel ed bel, magari un gran bel parcà¡gg’.
Al sò ch’à©t gh’è del bòuni intenziòun, ma quilli, da per là³r, à©l còunten pòch.
Sgurghà©ghel – Mè a gh l’arà©v ‘na proposta per tirer sò di sòld: a mitrà©v ‘na tasa sul bòuni intenziòun di noster ministradà³r.
Sandròun – Và³-t ch’a-t dà©gga al mઠparà©r? Và©st che adès a Rà¡ma i s’han taiઠi vìver, sti lavà³r i gnarà n fat l’an dal mai e al mà©s dal piò.
Sgurghà©ghel – Popà , pòs-i-a ander avanti a descarrer?
Mè a và³i parler ed fùtbal.
Pulonia – Ed fùtbal ? Un bèl lavor !!
Sgurghèghel – Mò mama a sà¡m campiòun dal mà¡nd. Pensઠche in dla squèdra a gh’à©ra dà» mudnà©s: Toni e Zaccardo, chi à©n stઠdi canarèin e che, s’a gh’i avà©ssen adès, el còsi à©gli andarà©ven mà©i. Sà© perchà©, dà©tta cuma la và³l dà©tta, st’an i canarèin i và³len come i tòch.
Secà¡nd mè, i-n n’han mà©nga capà® al piano Baraldi, e gnanc nuèter, penser ch’i han infin mandઠi zugador a scà³la.Adès dòp qual ch-è sucèss a-s tucarà  ed zughèr con le porte chiuse, ma per i nòster canarein a-n cambiarà  gninta : tant i-n feven gol gnanc con le porte spalancate.
Canarèin, sveglia, sò cun al morèl, perchà© al dificil al dà©v ancà¡rra gnir. Cun la pallavolo a pèr ch’a sà¡mma in ripresa, ma i fan patir di bઠmagòun.
Meno mèl ch’a s’consolà¡m cun chi èter sport. A gh’avà¡m la Sara Giovannoni ch-l’ha vint al campionèt italian di nuoto e Riccardo Riccò che in ciclo al fa stravà¡der: l’ha vint al gir dal Giapòun.
Per ultem, a nà¡m ed tà³tt i ferrarà©sta come mè, a và³i mander un salut al grande Shumacher, cl’è andઠin pensiòun nonostant i gh’à©ssen imprumà©ss al superbonus.
Ciao, Sumi, e grazie ed tà³tt. Tè srઠsèimper al piò togo.
Sandròun – Adèsa, basta! L’è à³ra ch’a gh dà¡mma un tai e ch’andà¡mma vers cà .
Mudnà©s, Zemià n, arvà¡dres e, a m’arcmà nd, stઠin salùt, a-n v’amalèdi mà©nga, anch perchà©, cun la melasanitઠch’a gh’è in gir, a gh’è da và¡dersla brà³tta. Se po’ a duvà©ssi ander a l’usdèl, a-n pòs gnanch gnir a catèrev perchà© adès, per via ed la privacy, a l’ufà©zzi infurmaziòun i-n disen piò chi gh’è ricoveràª, e s’t’al và´ savà©r, bisà gna telefoner al malàª, che magari l’è adrઠcal tira i ultem.
Va mo’ là ; mè a dà©ggh ch’a sà¡m a pòst.
Per quindi a v’al tà³rn a dir: stઠin salùt e tulà® esèimpi dai cinà©s: là³r i-n mà³ren mai. I-v mai và©st un funerèl cinà©s?
Dai mo’, Pulònia. Tò mo’ tà©gh tà³ fià³l ch’a tacà¡m a ander và©rs cà , ch’a và³i và¡der se cun la nà³va giratoria di Turaz a gh la cavà¡m a imbrucher la Nonantolana.
Prà©ma però a và³i mander un salut al noster Lucianone Pavaròtt, al piò grand tenà³r dal mand. A savà m ch’al pasa un period ed melavà³ia.
Luciano, a m’arcmand, t’è cantઠtanti volt “Vincerò” ch-a sun sicur ch’et vinzrè anch stavolta!
A-v salùt, la mઠgèint, e in dal 2007 zerchઠd’à©ser pazièint, tolerà nt e d’aver dal bòun sèins anch per qui chi-n n’han brisa. Stઠatà ch a la famìa, cl’è sèimper al piò bèl lavà³r dal mand, a-n v’descurdèdi del nostri raìs e dal noster dialà¡tt e, come al solit, arcurdèv ed tgnirev strà©ch a cla piopa èlta e sà¡cca, piantèda in dl’umbrà©ghel ed Mòdna, cla s’ciama “Ghirlandèina”.