SANDRONE. Zemià n dal garà³ll èd Mòdna e Zemià n ch’a sà® nઠdedlà da la tangenzièl o dedzà da cla nà³va strèda ch’i cià men…. complanare… Mudnà©s a denominazione di origine controllata ch’a gà® “turtlèin” e mudnà©s un pà³ch arià³s che invèci a gà® “tortelèin”, a v’salùt tà³tt quant in masa. Anch st’an, a sun gnà» dal Bà³sch à©d Satta, cun mઠmuià©ra Pulà³nia e mઠfià³l Sgurghà©ghel, per descà rrer và³sch, cum’è tradiziòun da tant an, in ucasià³un dal Giuvidè Gras. Stavòlta, perà³, a à©ser sincà©r, a gh iva prà³pia pavùra che Barbulèin, al sà©ndech, per via à©d l’aria ch’a tira in Cumùna, al s’fà©ssa paghèr la Tosà p per l’ucupaziòun dal balcòun…
SGORGHIGUELO. Mà©ssa bèin ch’a-n l’ha brisa dઠin afà©tt o adiritùra vindà»…
SANDRONE. A-n gh à©ra mà©nga da maravières, dato che Mà³dna la gh ha à©l tarà©ffi cumunèli pià³ èlti d’Italia. Mo’ per fà³rza, a dà©gh… I dà©ven paghà©r i archità tt pià³ chèr dal mand! E per a-n sbaglières, i van a tà³ri tà³tt a l’èster. Un sguìzzer cà³me Huslèr pà©r desfèr al trà fich, un canadà©s cà³me Gèrri pà©r tirèr sà³ dà´ gru davanti a l’usdèl à©d Sant Agustèin…, che per fortùna i à©n gnà» a mà©no i sà³ld…, e un èter tognà ro, Krièr, per arfèr la ghà©gna a pià za Mateà³ti…
SGORGHIGUELO. Ma gh à©r-el mà©nga un geometro dla Saca ch’al custà©ssa mà©no e al fà©ssa quèl à©d mà©i? Pà©r al nà³v usdèl à©d Bazvèra, ad esèimpi, la Cumùna l’ha fat tà³tt in ca… SANDRONE. E a s’và¡d anch… I al cià men nà³v cl’usdèl lè? Ma sà© i n’han tachઠa descà rrer in dal Â69! L’è già vec’ ancà rra prà©ma d’à©ser finà®. Mè a-m dmand po’ perchè i à©n ancà rra adrઠa tirèr sà³ di mur al Policlìnich? Ormà i, cà³me per zà©rt barbunzèin, a-n s’capà©ss pià³ quall l’è al davà nti e quall l’è al dedrઅ
PULONIA. A sà® sèimper quà®, dà´ bà cchi santi, bòun sà³l à©d critichèr. Ma pensàª, piotòst, a tà³tt i cantà©r chi han avà©rt a Mòdna e in di dintà³ren…
SANDRONE. àt gh è ragiòun, Pulònia. I cantà©r, per avrìri i và©ren, ma purtrà³p i-n n’i sèren mai… Guarde i lavà³r a San Catèld, pà©r esèimpi. A fà³rza d’aspetèr, la gèint l’ha fat in tèimp a murir. E vlà mm-i-a parlèr à©d parcà gg’? Quant è ch’i s’prumà tten ch’i costruìran indà³ve a gh è l’Odeon e l’Adriano? Al fà³i l’ha scrà©tt che i parcà gg’ i crà ssen. Sè, ma finà³ra i à©n chersà» sà³1 in di prà©zi… Adèsa, per lasèr l’avtùra in piaza Rà ma a gh vòl Âna bà tta d’òli. O andઠin cèinter a à³ngia o a fઠun mutuo. A gli è bèie dà©l banchi che invèci di interèsi sà³vra ai còunt corèint i dan dei buoni premi per parchegèr in di vià« dal Parco… E po’ i stan a litighèr per i “gratta e sosta”?… A srà©v mà©i ch’i s’gratà©ssen quèl èter…
PULONIA. E intà nt ch’i mudnà©s aspetèven che finalmèint i s decidà©ssen a fèr un bus in pià za Mateòti per nascà ndreg à©l mà chini, ha fat in tèimp ad arivèr la murìa di cìnema, cà³me quà lla dà©l galèini in campà gna. E a-i-ho savà» ch’i han srઠanch l’Olimpia e al Principe…
SGORGHIGUELO. Mama, però, adès a gh è à©l multisale, indà³ve a s’pà³l và der dà» o trà® film a la và³lta…
SANDRONE. Tà³tt insà¡m? A gh dà©v gnir Âna bèla cunfusià³un…
PULONIA. Tès, valà , che mè invèci a-m cavarà³ finalmèint la và³ia à©d và¡der in un cà³lp sà³l “Via col vento”, “Pretti voman” e “Titanìc”… E stà pà³r sicùr ch’a-n farà³ brìsa dla cunfusià³un.
SANDRONE. A propà³sit à©d cunfusiòun, Zemìam, gh i-v capà® quèl in dal bilà nc’ à©d Meta? Per mè, a l’ho dà©tt subà©t quand l’è nèda, v’arcurdè-v?, n’aziènda ch la s’cià ma Metઠla-n pà³l brìsa avà©r Âna gran furtùna’…
SGORGHIGUELO. Perà³, sti descà³rs a propòsit à©d Meta… che bà³rsa…
SANDRONE. Fam bèin al piasà©r, Sgurghà©ghel, de-n tuchèr brìsa cal tast lè. Adèsa ch’a s’è dimezઠal valà³r dal sà³ presidèint, Meta l’a-n cata piò nisùn ch’al và³ia ris’cèr a entrèr in bà³rsa sà©gh… E và©st ch’a sam in tà©ma, cus in gi-v dia và©ndita dà©gli aziòun dl’Autobrennero? Mè a sarò anch un caiòun, ma pà©r mè Barbulèin l’ha fat sà³l bèin. Là sa pà³r che a Rà zz i dà©ghen che là³r, vindà ndl-i, i han guadagne al dà ppi. Là³r però, i-n gli han mà©nga la nòstra necesitઠà©d fèr quadrèr al bilanc’ cumunèl. A Rà zz, infà ti, à©d quadrઠa gh èanch al bilanc’… Intà nt, cun i sòld che la Cumùna la s’è mà©ssa in bisà ca…
SGORGHIGUELO. S’in tà cca un po’ pròun anch a nuèter?
SANDRONE. Tès, galbà©der, ch’a pà©rd al fu dai descà³rs. Dòunca, a giva che cun ch sòld lè a srà finalmèint pusìbil tgnir adrઠal nòstri strèd, èter che a quà lla ch’i fan i tognà ro quand i vìnen a Mòdna. Pensઠal cavalcavìa dla Nonantolà na da arfèr… a la Tangenzièl ch’la pèr già un culèin da bròd. Pensઠal rotatòri ch’i duvrà n fèr in via Emilia e in dia Vignolà©se, s’i-n và³len che per andèr al Punt à©d Sant Ambrà³s o a Sant Almès a s’faga prà©ma a nud in Panèra… I à©n tà³tt lavà³r da fèr, chi custarà n Âna mà³ccia à©d sòld. O Barbulèin, già ch’al gh à©ra, al vindìva anch al Dòm, opùre al dèva n’ètra ritochèda a l’Ici…
PULONIA. Mo’ cuma fèv-el, che da chè a un an a s’va a vutèr? I-v và©st, dà nni, che i candidઠi han bèle tachઠla propagà nda eletorèl? L’ùnich ch’l’è tranquà©ll l’è al sà©ndech, perchè a-n gh n’ha brisa bisègn. Lò, infà ti, l’è bèle drઠa studièr à©l là©ngui per al prà³sim incà rich…
SGORGHIGUELO. Ma dà©v-el studièr al bà©lga per andèr a Bruxello o al romanesco per andèr a Montcitòri?
SANDRONE. O in Belgio o a Rà ma, sà³l ch’i gh dà ghen ai dà»… A propòsit à©d Rà ma… A cà³rr và³s, monsignòr arzivà schev, che prèst al lasa Mòdna. A-s despiasrà©v a tà³tt, perchà© l’è un gran galantà m e la zitઠla gh và³l bèin. Ecelèinza, volà©-l andèr a Rà ma anca là³ per fèr la bà lia al sà©ndech? Al bèda ch’a curà® pà©r dà´ squèdri divà©rsi…
SGORGHIGUELO. Vè, popà , al sèt che i disèn che Barbulèin oramà i al va in gir cun un cartèl drઠda la schèina indà³ve a gh è scrà©tt: “Sindaco scadente, da consumarsi entro il maggio 2004”…
SANDRONE. Cià mel “scadente” tè… L’è ste bòun à©d và nder l’usdèl à©d Sant Agustèin ai presidèint dla Provincia. A’ s’và d che Patuzzi, un n’èter scadente, a s’và³1 tgnir bòun l’Ulìv. Insà mma, al zà©rca un biglià tt per Rà ma anca lò. Prà©ma l’ha litighઠcun al sà©ndegh per gli aziòun dl’Autobrennero e po’ al gh ha fat ciapèr Âna bèrca à©d sòld…
SGORGHIGUELO. Cla bèrca lè, infà ti, a gh è già chi dis ch’la s’prà©v ciamèr “Mascalzone modenese”…
PULONIA. A propà³sit à©d campagna eletorèl, cus’in gi-v, dà nni, à©d cal bèl pèz à©d marcantà nni dà l vice à©d Barbulèin?… Dio, s’l’è togo!… Pensઠche ànio Cotafà vi l’è adrઠch’al stà³dia da sà©ndech bèle da un an. E pà©r fèr carèra in Cumùna, ai s’è mà©ss anch a fèr concorèinza a Pippo Baudo. Al canta e al presèinta dà©l sfilèdi à©d moda…
SGORGHIGUELO. A la pà©z, al s’è catઠun lavà³r nà³v. Se tra un an, a fòrza à©d girotà nd, la Margarà©tta l’à©ssa da dvintèr pasa…
SANDRONE. Sà©… pasa, sò in muntà gna, per aiutèr a dvintèr sà©ndech à©d Mòdna Santagata, i han adiritùra cambiઠal nà m d’un paà©s. A srà©v mà©i, piotòst, che i nòster ministradà³r, in và©sta dà©gli eleziòun, i dessà©n un bèl tai al tarà©ffi. Al rà³sch i s’al pòrten via a pà©s d’or. Squèsi squèsi, a m’è gnà» và³ia à©d sintìr s’i m’dan di sòld là³r a purtèrghel fin deìnter a l’incenenidà³r à©d la Bà©rtla.
SGORGHIGUELO. Oh, perà³, i han fat anch di bઠlavà³r. Ad esèimpi i foto-rèd, i semà for ch’i t’fan la foto s’à©t pas cun al rass…
SANDRONE. Quast l’è quall ch’al dis ai nà³v cmandà nt dà©l gafi, Leonèli…
PULONIA. Bòun qual lè… I dìsen che granèda nà³va la spaza bèin la cà ? Lelò, per ora, invèci, l’ha sà³l spazઠà©l bisà ch di mudnà©s a forza à©d mult… Ma quà l à©d prà©mma, Famigli, duv à©l andàª?
SANDRONE. I l’han mandઠa fèr dal dan a Turèin. Per via di foto-rèd, invèci, un mઠamìgh caruzèr al m’ha zurઠche i bà³cc’ i à©n aumentàª. Adèsa ch’i san in du’i à©n, pèr gnir bèin in dla foto, i à¡m i s’fà©rmen à©d cà³lp a petnères e à©l dà nni a piturèrs i là ber.
SGORGHIGUELO. Daimò, popà , a m’là set descà rrer un pòch dal Mòdna? A-i-avìva decìs à©d mattèrm a studièr à©l lèngui, perchà© i mઠamigh ultrà i gìven che De Biasi al s’purtèva in Europa. Ma se i canarèin i van avà nti acsè, a gh ho pavùra che in Europa i gh van, ma a zughèr cun al San Marèin… Comunque, popolo à©d fede zala e blò, sà bet tà³tt al Tardini, per gratèr qui dal parmigian e cal “straodinèrio” à©d Sacchi… Chi non salta Tosi è, chi non salta Tosi è, chi non salta Tosi è… St’an, po’, a và³i anch andèr finalmèint a và¡der un gran premi à©d formula uno. Sè, perchè, dato che al Berlusca, per risòlver la crisi à©d la Fiat, l’ha propòst a Luca di Monteprezzemolo à©d ciamèrla Ferrari, a sun pròpia curià³s à©d capìr cum’al farà Scumachèr a vìnzer guidà nd Âna Panda’…
SANDRONE. A-n tà© srà mà©nga gnà» al virus dla caiunìsma? Piotòst, st’ètra vòlta che al Mà³dna al zòga in notùrna, arcòrdet bèin à©d purtèrt adrઠda cà Âna candà©la’. A¬n sà© sa mai… Quand a s’è smurzઠi fanઠal Brà ia, i dirigèint i han dà©tt ch’l’è stઠun incidèint,… invà©ci l’è stઠMeta ch’l’ha taiઠi fil dla lus perchà© al Mòdna al vliva paghèr la bulà tta dà ndegh in cambi un zugadà³r…
PULONIA. Vè, Sandròun, bèda ch’a và³i descà rrer un pòch anca mè cun stèl bèli dà nn ch’a gh è incà´ in pià za… Ragazà³li, cus’in gi-v dl’aumèint di prà©zi pà©r via dl’euro? A-n pòs piò gnanch fèr la crasta sà³vra la spà©sa a Sandròun, pà©r via che la crasta i l’han bèle fata mà©gh i budghèr.
SGORGHIGUELO. Mama, bèda ch’i s’cià men arrotondamenti…
PULONIA. Tès, senò a t’arotà nd mè la zà³cca a fòrza à©d scupazòun. Ragazà³li, st’èt’r an, partecipà mm-i-a anch nuètri al cuncà³rs per dvintèr Âveline’? Mè a gli vlìva andèr, po’ Sandròun al m’ha scmintà® quand al m’ha dà©tt che mà©gh, a pà©s, i risparmièven un bèl pà³ch: in paglièven à³na e i s’in catèven tràª. Ma lasà mla lè. Piotòst, v’è-l piasà» Gianni Morandi? Mè a-n n’ho brisa capà® perchà© i han fat tà³tta cla fà©ra quand al s’è presentઠin patà ia. A mè a-n m’ha fat nà© chèld nà© fradd. Mè, purtròp, a và der un Sandròun in mudà nt a gh sun bèle abituèda…
SANDRONE. Tès mo’, Pulònia che t’è descà³rs anch à©d tròp pà©r i mઠgà³st. Vuètri dà nn, piotòst, a sà® furtunèdi e a-v duvrà©vvi basèr i gà mmet. A murà® dòp à©d nuèter e andઠin pensiòun prà©mma… A duvrà©vv à©ser al cuntrà ri, mè a dà©gh! Ma propòsit à©d furtùna, mudnà©s, a-m pèr che a Mòdna a sà m dimà ndi in astinèinza à©d cul. A la Lotèria à©d Cap d’an, a-n n’ham vint gnà nch un piè.
SGORGHIGUELO. Popà , mo’ sà mm-i-a prà³pia sicùr che Barbulèin a-n n’à bia vint un prà©mi à©d cunsolaziòun?
SANDRONE. Magà ri, acsè, ai stumparà©v un quèlch bus in di merciapè e al darà©v un po’ pià³ à©d lus in di viઠdal Parco, indà³ve a-n s’gh và d un’òrba gà zza.
SGORGHIGUELO. Lè, Âna vòlta, a fèr lus almà©no a gh à©ra à©l luccioli, mo’ adèsa à©l li han smarìdi quèsi tà³tti. Per quall lè, in cumpèins, a gh è sèimper Âna gran lus a la Brusèda’…
SANDRONE. A propòsit à©d smarìr… Gà® mo’ so, cuma la mità m-i-a cun i extracomunità ri? A-i-avà m tachઠdalla A: Algerèin, albanà©s, africà n. A-n sam arivઠalla Z…
SGORGHIGUELO. Bèda, popà , che a la Z a gh sam bèle arivઠcun… i zà©nghen.
SANDRONE. Sè, mo’ qui lè i gh han un sant protetà³r in Cumùna.
SGORGHIGUELO. Mo’ chi à©l? San Caldana?
SANDRONE. Ogni modo, dèv mo’ Âna mòsa ch’a s’duvà m sgagèr. Incà´, à©l gìren sà³l à©l caròzi cun la targa dispari e mè, invèci, a gh ho quà lla pèra. Se à©l gafi à©i và³len, i-m sequèstren al baròz cun al cavà l e tà³tt. Perquìndi, a-m piasrà©v savà©r un quèl. Un giuvidè a sun gnà» a Mòdna cun la tèrga pèra e a-i-ho ciapઠla multa. Al giuvidè dòp, a-m sun fat furèb e a sun gnà» cun al baruzèin ed Sgurghà©ghel ch’al gh ha la tèrga despèra… Bhè, mo’ i-n m’han dઠla multa listà ss… Ch’i gh capà©ss quèl l’è brèv! A Galerà ni e Tesà uro, i dà» ascensà³r ch’i han avà» Âsta bèla pensèda da Prèmi Nobèl, a-m piasrèv dmandèregh, alà³ra, cuma fal a regolères un mઠcamarà nt ch’al gh ha la targa ch’la finà©ss cun al zero…
SGORGHIGUELO. O al rotà ma la vtùra o al gira listà ss, cum’i fan po’ tà³tt i mudnà©s. Và³-t ch’i spèten sèimper la nà©va?
SANDRONE. Alà³ra, andà mm-i-a, che a-m dà©v anch fermèr per n’esigèinza ìdrica… Cun l’abundà nza à©d cèso ch’a gh è in cèinter, a m’prà©v anch capitèr quèl à©d brà³tt…
PULONIA. Vè, melnà tt d’un spurcaciòun, bèda che, la pròsima vòlta ch’a gnam a Mòdna, a t’matt al pannolone…
SGORGHIGUELO. Ma alà³ra, popà , l’ex Diurèn à©d piaza Mazìni cusal tìn’n-i srઠda fèr? Da salèr? Sè-t, s’i l’avrà©ssen, quant và³t i ciaparà©ven in Cumùna da quà® dla prostata delichèda… e dai club di pensionઠà©d l’òca mòrta che tà³tt i dè i fan la guèrdia al bar Molinari?
SANDRONE. àt gli è prà³pia ragià³un. Dal rèst, a’l’ham dà©tt già mà©ll vòlt, ma per gninta. Prà©ma d’andèr via, perà³, fèm dèr quèlch cunsà©lli ai ministradà³r dla Cumùna. Prà©ma à©d tà³tt, tirઠvia da piaza Matèoti chi brà³tt bancà tt di turòun, dla porchètta e di balunzèin pin d’aria, ch’a pèr ch’a sia sèimper la Fèra à©d Sant Antà¡ni o quà lla à©d San Zemià n. Secà nd, decidìv a descuacèr o stumpèr al bus dla funtanèina dla bà©ssa. Cunvinzìv che lè dal petrà³li a-n gh n’è brisa. Tà©rz, pèr slunghèr à©l pà©sti ciclabili, ch’a gli n’avà m già piò à©d tà³òt, smitìla pèr piasà©r à©d strichèr èl strèdi. A cuntintઠi ciclà©sta, ma a scuntintઠpo’ i automobilà©sta,… ch à©n anch de pià³. Quèrt, dઠÂna controlèda al vièl atà ch a San Pà©der, indà³ve a la dmà nga a gh è la Fiera dell’Est. A gh è à©d tà³tt. àt pà´ catèr Âna badante ma anch chi a t’tà ia i cavà®. E pà©r ultèm, s’a vlà® organizèr in piaza Rà¡ma un bèl vegliòun pà©r l’ultèm à©d l’an, piotòst che ingagèr gli Almanegretta e i Negrita, che anch pà©r via dl’òrba a-n n’i ha và©st nisùn, ciamઠbèin di cantà nt e di sunadà³r à©d cà nòstra. A Mòdna a¬n gh è à©tra abundà nza…
PULONIA. A propòsit d’abundà nza. Ragazà³li, v’interèsen¬li à©l liquidazià³un? A Mòdna à©gli à©n tachèdi da pòch. Beh, mè a v’pòs dèr con un scòunt ecezionèl Âna vintèina d’à³v frasch dl’an pasઅ
SANDRONE. A-n tè preocupèr che a chi interèsi lè i gh han bèle pensઠi budghèr ed zitàª. Tès mo’, che ormà i l’è arivèda l’à³ra d’ardùsers a cà . Prà©mma, perà³, a v’arcà³rd che al dà» à©d mèrz a gh è la Festa di ragazà´ in maschera al vec’ Palà z dal Sport. Purtèi tà³tt, ch’i s’divertirà n. Per i grand, invà©ci, martedè sira la Societઠdal Sandròun l’urganizarà al vègliòun à©d l’ùltem à©d Camevèl al Mac Due. E sà bet, dòp magnàª, tgniv in mèint ch’a sun in gir in cèinter, cun la Pulònia e Sgurghà©ghel. Adèsa, perà³, a smà tt à©d parlèr à©d la Societઠdal Sandrà³un, senà³ i acùsen anca mè di conflitto d’interessi. A v’salùt tà³tt, sia quà® ch’i han paghઠà©l tas, sia quà® chi han fat la vècia cun al condono. E dèm a mèint: a-n litighèdi brisa per l’asઠbalsà mich, ch’a v’fઠcumpatìr. Ognùn al và nda al sà´, industrièl o tradizionèl. Per furtùna a gh è da guadagnèr pà©r tà³tt. E per ùltem, arcurdèv, che s’a zerchઠdi èter pòst in da piantèr gli antà nni di celulèr per impestèr l’aria, a gh è sèimper l’aldamèr drઠda cà mia… Adèsa a vagli dabòun, ma prà©mma, perà³, a và³i fèrev i avgà³ri, tirà nd al còl a un pistòun à©d lambrà³sch. Perchà© st’an, anch se in campà gna è piovà» trà³p, al vèin al fam sèimper bòun. Alegrìa!
PULONIA. Salùt!
SGORGHIGUELO. E anch un pòch à©d sòld, chi-n fan mai mèl.
SANDRONE. E a m’arcmà nd, mudnà©s, stઠancà rra de piò atachઠa cia piòpa, èlta e slanzèda, piantèda in dl’umbrà©ghel à©d Mòdna, ch’la s’cià ma Ghirlandèina.
