Sandroun – Mudnà ©s ed Mòdna,ultem Zemian DOC patrimonio dell’umanità  ,mudnà ©s filòsof e mudnà ©s che ignorate,furastà ©r desgnà » da foravìa con o senza il permesso di soggiorno,mudnà ©s rock e mudnà ©s lenti,a-v salùt tà ³tt quant in mà  sa.
St’an,per rivèr chè in piaza Granda e schivèr Ciro Menoti,in dove,tra l’altro,i-n gh’han ancà ¡ra fat gnint, a-i-ho pensà ª ed tà ³r la tangenzièl.
A-n l’avèss-i-a mai fat!
Quand,desgnà  nd da Nunantla,a-s sà ¡m imbatà » in dla nà ³va rotatoria,ch’i han fat in via Emilia,al cavà  l l’ha pà ©rs l’orientamèint e a-s sà ¡m catà ª,’na vòlta a la Fussèlta,n’ètra vòlta a Culgarà ³la e s’a-i-avam vlu rivèr in orari a s’è tuchà ª d’impièr al navigatore satellitare che mà © fiol Sgurghà ©ghel l’ha vlà » muntèr a tà ³tt i cast in dla caròza.
Quand Dio l’ha vlà »,a gh sà ¡m saltè fora,ma a-s la sà ¡m và ©sta brà ³tta : a-s sà ¡m salvà ª sà ³l per mirà  col perchà © quala là © la-n n’è mà ©nga ‘na rotà ¡nda.
L’è “ un attentato alla salute pubblica “!
Mè a dèg ch’l’ha d’aver studià ª dimandi l’assesà ³r a la viabilità ª per strulghèr un lavà ³r cumpagn.
Ogni modo,Zemià  n,a sà ¡m chè.
Gà ® bein sò,cus’in gà ®-v di nà ³v rezdà ³r ed Mòdna,dop quèsi dà » ann ch’i han tòlt in man la mascla?Han-i mantngà » à ©l prumà ©ssi fà  ti in campagna eletorèl?Mè a vègn a Mòdna ‘na volta ogni tant,ma di gran cambiamèint a-n n’ho ancà ¡ra và ©st.
Veramèint un bel cambiamèint a l’ho lètt in dal fà ³i: a-i-ho savà » che Mòdna l’è andèda a finir al trentà ©sim post in dla graduatoria per la qualità ª dla và ©ta…Ah,bà ª teimp quand nuèter Mudnà ©s a-i-à ©ren tra i prà ©m zinc in Italia!Adès i disen ch’a sà ¡m brèv sol a lavurèr!
Sgurgheghel – Veh,popà  ,famm-i-a come i gà  mber chi crà ¡den d’andèr avanti e invece i van a l’indrà ª?
Sandroun – Tès,Sgorghi,a-n fèr di comèint inùtil!
E po’ crà ¡det ch’a sia facil mandèr avanti ‘na zità ª come la nostra?Tà ³tt i dè a gh’è di problema nòv:el strèd,i parcag’,el cà  ,la viabilità ª….
Sgurgheghel – I ciamet problema nov,tè,qui lè?Mo’s’a s’i-n descuriva bèle ai teimp dal dòca Pasarèin!E po’ a la viabilitè è-n gh’han da pensèr à ©l gafi?
Sandroun – Intant el-s cià  men “ Vìgil Urbà  n “,anzi “ Polizia Municipale “ e po’ anca là ³r,puvrà ¡tt,cuma và ³-t ch’i fà  ghen a ciaper dapertà ³tt? Bisà ¡gna pà ³r ch’i caten al teimp ed fèr ‘na quèlch multa se no in Cumuna i-n tiren piò avanti,và ©st che i ministradà ³r ed Rama i gh’han taià ª i viver.E pensèr,Zemià  n,a proposit ed viabilità ª,che a Modna a psiven aver la dappia M come a Milan,s’i avà ©ssen fat la Metropolitana!Inveci s’la va bein i farà  n la metrotranviaria,ch-l’an n’è à ©ter che un filobus vèc’ ch’i g-han fatt al lifting.
Sgurgheghel – Veh,popà  ,è và ©ra che per fèr al vigil bisà ¡gna à ©ser grand almeno un mà ©ter e utanta?
Sandroun – ‘Na volta! Adèss a Modna i van bèin tà ³tt,anch qui èlt un mà ©ter e quèl,tant’è vera che al ministro Pisanu l’ha telefonà ª al Cà ¢p di Vigil e al s’è arcmandà ª “ di non abbassare ulteriormente …la guardia “ Sperà ¡m ch’al-g daga a mèint.
Dounca,Mudnes,cuma stèv?A-m sambra ch’a sidi un poc zò ed morèl.Gh’avìv di problema ed salut o à ©n-i problema ed sold?S’a-s trata ed problema ed sold “ mal comune, mezzo gaudio “,Mè,per arsanèr al bilanc’ familièr,a-i-ho mà ©ss sò un alevamèint ed pulà  ster,ed qui chi van a razèr in dla mà  ssa,insà ¡m a soquant capòun ch’a s’aviva castrà ª al ministro Calderoli.A-m tà ¡cca però ed tgnà ®ri in dal srai per via ch’i-n –s mesc’en cun chi usà ª chi vinen d’èd via e che,magari,i-g pà ³len tachèr la viaria.Acsè,l’è andèda a finir ch’a-n n’ho vindà » gnanc un.
Meno mèl ch’a-i-aviva piantè sèt o òt qualitè d’insalèda,ch’l’è rivèda a custèr ‘na bà ¡tta d’òli.Difà  ti i la ciamen: l’oro verde dal frutarà ³l.Però,a pensèreg a mà ³d,nuèter talian a sà ¡m propria di gran pulaster,và ©st ch’a-s lasà ¡m influenzèr da la televisioun.
Cun la storia dla mucca pazza i s’han tolt la bistà  cca.Per via dl’afta pizotica a-n se psiva brisa magnèr dal ninèin;sperà ¡m che almeno i-s là  sen al caval,se no a-s tucarà  ed magnà ©r sol di sumèr.
S’a-s trà ¢ta inveci ed salut,cun al nà ³v usdèl ed Bazvèra,a sà ¡m in ‘na bà ¡tta ed fèr.
Oh,Zemian,quall lè l’è propria un gran usdèl!I gh’han mà ©ss di macchinari da fèr invà ©dia ai mericà  n.
Pensà ª ch’i curen de tà ³tt e, secà ¡nd mè, prest i rivarà  n anch a drizèr i gà ³b.
Pulonia – Sicur ch’i dà ©ven guarir tà ³tt,se no cuma fà  n i a fèreg al funerel ch’a-n gh’è gnanch la cà ©sa?!
Sandroun – Tès mo’,Pulonia,e là  sem andèr avanti,se no a perd al fil dal descà ³rs e a-n cà  t piò al cà ´ dla sgavà ¡tta.
Dounca a giva che al problema di parcà  gg’ a Modna l’è gros dimandi,anch s’i n’han fat un bel grand dedrà ª da la ferrovia.Ormai però i-g van in tant che per tà ³r al treno a la matèina bisà ¡gna parchegèr la sira prà ©ma.
Sgurgheghel – E cus i-n dà ®t , popà  , delle polveri sottili?
Sandroun – L’è un problema sà ©ri dimà  ndi…e anch se al nòster sà ©ndec al fà  bà ¡ca da rà ©der quand al và  in gir sgugnà  nd in biciclà ¡tta i zemià  n i-n n’e-g dà  nn brà ®sa ameint : i drà ³ven la mà  china l’istà ¡ss.
Sgurgheghel – Sà ©,però cun al blocc dal trà  fic i han fatt un bèl bus in dl’aqua.
Pulonia – Mò almeno al giuvidè a-s pà ´l girèr in filobus tà ´tt al già ³ren cun sà ³l un euro.
Sandroun – ‘Sa gh’è-t da fèrten meravà ®a,a-g n’è tant ch’i giren a gratis tà ´tt l’an.
Sgurgheghel – Veh,popà  ,a-i-ho savà » che per risolver al problema dla viabilitè in Cumuna i à ©n adrà ª a pruvèrli tà ³tti e i noster ministradà ³r i-n san piò che Sant ciamèr.
Sandroun – Che Sant vo-t ch’i ciamen s’i han infin tòlt via al Crucifà ©ss da la sèla dal Cunsà ©li.
Pulonia – ‘Sa di-t,Sandroun,a-n srà  mà ©nga và ©ra?!
Veh,Giorgio,t’arcord-et mà ©nga quand da piccol à ©t fèv al cià  reg e t’andèv a servir mà ¡ssa in Sant’Agustein?T’è stà ª anch cap di Boy-scaut.
Sandroun – ‘Sa và ´t Pulonia,…tè-n và ¡d che anch qui dla Crà ³s Rassa i han avà » la bèla pensèda ed tà ³r via la crà ³s da la sà ´ bandà ©ra e al sà ´ post i g-han mà ©ss un quadròt rà ¡ss ch’al pèr l’areclam ed ‘na mèrca d’aftomobil.Purtropp a-i avam imbruchè ‘na strèda ch’l a-m piès pòc.
Comunque,Zemian,a srà  perchà © mè a sun a l’antiga e a g’ho del rais bèin piantèdi,ma in cà  mè al Crà ©st in cusèina e al Sant’Antà ¡ni del bà ©sti in dla stà ¢la a-n mi chèva via nisun.
.
Intanto Sgorghighelo traffica col telefonino,digitandone i tasti.
Sandroun – Dai pà ³r cun cal bagà  i lè…quand a t’è gnà » la tendinite al pols e il pollice vago a forza ed cucèr chi ptòun,t’èt rang’ po’,e a-n gnir mà ©nga a cà ¡ a pianzer.Dà  ll mò a tà ´ mèdra.
Pulonia – Ehhh,l’ha fat ‘na sunadèina!
Sgurgheghel – Mò, mama, l’è un messaggino…un mes-sag-gino!!!
Pulonia – Beh,’sa và ³l dir T V T B R.
Sgurgheghel – Ti voglio tanto bene-Rudmilla…l è la mè ambrà ³sa.
Sandroun – A sà ¡m a pòst.Vad-et,Pulonia,adès la va acsè.I zà ³ven d’incà ´ i-n g’han brisa al curà  g’ ed descà  rrer cun el ragà  zi e alà ³ra i-g manden i messaggini.A-i-à ©ren bà ©in divà ©rs,nuèter:pòchi cià  cher e dritto al sodo.
Dòunca Mudnà ©s,s’a m’arcord bèin,da soquant an in zà  a pariva che i nòster ministradà ³r i duvà ©ssen scaravultèr Modna:adèss,però,a-n s’in sa piò gninta.Gninta porta Gerry in sant Agustein,gninta progèt Krier in piaza Mateoti,gninta parcà ¡g’ in piaza Rà ¡ma,gninta sede ed la mutua in dagl-ex fonderi ed Modna,insà ¡ma,gninta ed gninta.
In compèins i han po’ arnuvà ª al baluardo Cittadella ch’i disen ch’al sia dvintè “ la nuova culla culturale a disposizione dei cittadini “.Acsè cun la Delfini,la palazzina Vigarani,al cafè letterari,el mà ¡stri al Foro Boari,al festival dla filosofia,mè a dà ©g che se nuèter Mudnà ©s a-n s’inculturà  m adèss a-n s’inculturarà  m mai piò.
Sgurgheghel – Veh,popà  , è piò important la cultura o i parcà ¡gg’per via che la geint la vègna in ceinter?
Sandroun – T’è propia un gran gabià  n!A-s capà ©s ch’l’è piò important la cultura,acsè i mudnà ©s ch’i-n cà  ten mà ©nga da parchegèr invece d’imbraghères i la tà ³sen cun filosofia.
A proposit,a-i-ho savà » che i nòster ministradà ³r i han cumprè dal demani al parco Novi Sad dove a pèr ch’i sià ©n propia decis a fèreg un maxi garag’ soterrà  ni cun un ascensà ³r orizontèl ch’al purtarà  i mudnès fin in piaza Granda e dintà ³ren a travà ©rs ‘na galeria satt tèra.
Sgurgheghel – Ascensà ³r orizontèl? Mò popà  al s’ciama tapì roulant,ch’al srà ©v po’ un merciapà ª ch’al gira da per lò.
Pulonia – Ehhh…dveintel come al tunnel dell’amore ch’a gh’è ai baracòun?
Sandroun – Sà ©,Pulonia,però beda bein che mà © di bès a l’orba a-n t’in dag piò.
Pulonia – Come s’a in fà ©ssa và ³ia.
Sgurgheghel –Dè sò,popà  ,in do’ han-i catè i sold per cumprèr al Novi Sad?
Sandroun –Bein mo’ te-n al sà ª ch’i han vindà » la META a la HERA ed Bulà ¡gna?
Pulonia – Difà  ti a m’è bèle rivè la prà ©ma bulà ¡tta da paghà ©r.Va mo’ là  che cun sta Hera,Hera…l’à ©ra mà ©i prà ©ma.
Sgurgheghel – Secà ¡nd mè,cun chi sold lè,i fèven mà ©i a cumprer ‘na banca.
Sandroun –A srà ©v stà ª abasta n’assicurazioun.
Pulonia – Sandroun,possia dir la mia?
Sandroun – Dà ©la pà ³r…basta t’e-n fag gnir sira!
Pulonia – Ragazà ³li,cuma stè-v?Mè, s’a-n gh’avà ©ssa mà ©nga Sandroun ch’al bruntèla seimper quand a vag a fer al sopping,a starà ©v dimandi mà ©i.
Sandroun – Taci,consorte,…e dà ©m piotòst in do t’è mà ©ss tà ³tt chi sold ch’a t’ho dà ª.A-m pèr ch’et gà  v el man sbusi come tà ³tti el muià ©ri.
Pulonia – Mo’ ‘sa dit,Sandroun,al dè d’incà ´ la và ©ta l’è acsà © chèra che i quatrèin i sparà ©sen sà ¡ta ai oc’…
Là  sem mo’ andèr avanti, per piasà ©r.Dounca ragazà ³li a-i-ho và ©st in “ Novella 2000 “ che adèsa a va ed moda el dà ¡nn in chèrna.
Sandroun – In chèrna sà ©,mò tà ³tt i trop i strà ³pien.
Pulonia – A m’à ©ra gnà » l’idea d’andèr a l’usdèl da De Bernardinis,che adès al va ed moda,per và ¡der s’a-m fèva calèr 80 chà Âlo in un cà ³lp sà ³l,ma tè, resca te-n n’è èter, t’è dett che di sold da spander per chèl bagianèdi lè in cà  a-n ghe n’è brisa.A-n vliva mà ©nga dvinter ‘na scarnà ©cia come la Lori del Santo quand l’era a l’isola dei famosi e gnanc mègra mègra come la Gazatta ed Modna in agà ¡st,ma almeno arivèr al fisic dl’Antonella Clerici.
A-i-ho anch pruvè a fèr al rizèti dal pietanzi che Vissani tà ³tt i dà © l’insà ¡gna in televisioun…ma i chès i en dà »…o che mà © a sun acsà © intrighèda o ch’a-n gh’la chèv mà ©nga a capirel quand al spiega.Se almeno al ciacarà ©ssa in dialatt a srà ©v piò facil saltèreg fà ³ra.
Sandroun –Al fat l’è ch’a-n sa gnanc l’italian.
Pulonia – E po’ al fa del razioun acsè abundanti che apèina,apèina l’inspòrca al piatt.
Sandroun – Ah ,a-n gh’è mà ©nga da fèrsen meravìa.L’era abituà ª a fèr da magner ai politic che quall ch’i-n magnen a tèvla i al magnen da n’ètra pèrt.
Pulonia – E seimper parlà  nd ed televisioun,l’è ora ch’i g dà  ghen un tai ed fer và ¡der tanta violenza e chi peinsen de piò ai ragazzà ´ che,purtrop,i passen tanti à ³r davanti al video per colpa di genitor.A srèv mà ©i che i purtess’n a lett cuntà  ndeg ‘na bèla fòla.Mà ©, mè fiol a l’indurmintèva seimper cun quala ed l’oca bianca.
Sandroun – La fòla ed l’oca bianca,Pulonia,i-s-la còunten a nuèter grand,tà ³tt i dà ©,quand i-s volen fer crà ¡der che i han calè el tà  ss e che la và ©ta l’a-n n’è mà ©nga aumentèda;guardè sà ³l al treno….’na volta quand l’à ©ra Ferrovà ® dal Stèt ai ritèrd a-gh’eren abituè,adèssa cun Treni Italia.Com col biglià ¡tt è aumentè i ritèrd,i disà  ster e furtunè s-t’e-n ciap i pioc’!!
Pulonia – A voi dir un èter quèl: al merchè dal lonedè al Foro Boari,’na volta l’era l’ucasioun per incuntrèr el mè amighi,fer dà ´ ciacri e dèr n’ucèda a la roba in di bancà ¡tt.Adès el mè amighi en vinen piò e,come la roba,anch la geint l’è tà ³tta furastà ©ra.In un bancà ¡tt a gh’à ©ra scrà ©tt “ Merce italiana con prezzi cinesi “
Sandroun – Et vedrè che tra pòc i-s faran digerir la roba cinà ©sa cun i prà ©zi italian.
A proposit ed cinà ©s,a-i-ho savà » che prest i rivarà  n a cupières anch i turtlein.
Sgurgheghel – Sà ©…sà ©, i han pruvè a fèri,sà ³l che invece che col bus rotà ¡nd i vinen fora col bus a mandorla.E adèss a tà ¡c’a mà ©.
Mudnes,tifos,che brà ³tt an avà  m passè! A v’al dà ©g in latein,anch s’a-n va piò ed moda : “ Annus 2005,annus orribilis “.Insà ¡mma un disaster!La Ferrari la-n n’ha vint gninta…anzi no,in Merica a sà ¡m rivè prà ©m e secand.
Sandroun – San Merc! Al gh’eren sol là ³r dà ´.
Sgurgheghel – Per tà ³tt l’an i s’han cuntè ch’l’à ©ra colpa del gà ¡mm e che al retrotreno al sbandèva,po’ i han pensè ed licenzier Barrichello e al sà ´ post i han tòlt un èter brasilian…A-s và ¡d che a la FIAT st’an i brasilian i van ed Moda.
Cun la pallavolo la và  un pòc mà ©i e dato che come sponsor a gh’avà ¡m al Monte Cimone,sperà ¡m ch’i-s dà ©ghen la strèda per turnèr in zà ©ma a la classifica.
Per ultem a-i-ho tgnà » i nostri eroi del calcio,i canarèin,che finalmeint,dop nuvant’an,i – g l’han cavèda a vinzer a Bulà ¡gna,anch se,a causa ed chi fenòmen dla Lega Calcio,a-n s’n’è adè nisùn.
Adès a-n s’zà ³ga piò la dmanga,ma al sabet dà ´p disnè,al venerdè sira,al lunedè a quatr’à ³r e al martedè quand a-g pèr; insà ¡mma,’na cunfusioun ch’l’ha d’aver mandè in dal baloun anch la squadra .A Pioli a gh’è gnà » l’esaurimeint nervos e l’è andè dà ´ stmà  ni in ferie a Gaiato a tirèr un poc al fiè.Po’ l’è turnè anch perchà © Viscidi,al mà Âster ch’a-l s’intand ed retrocessioun,a-n gl’iva ancora cavèda a spieghèr ai canarèin in che porta bisgnà ®va fer gol. In Cina l’aviaria l’ha ciapè in di pulà  ster e chè in di canarèin.
Fra tant despiasà ©r,Mudnà ©s,a-s consolà ¡m cun al ciclismo.A gh’avam al zà ³ven Riccò ch’l’ha vint al campionè italian di dilettant e st’an l’è passè in chi togo.Bravo Riccardo! Tira avanti acsè!
Sandroun – Veh Sgorghi,dag mò un tai!T’è bèle descà ³rs abasta.Adès l’è ora ch’a s’ardusà ¡ma.
Prà ©ma d’andèr,però, lasèm salutèr el nà ³vi autoritè ch’e gl-i en arivèdi da via:al Prefèt,al Generèl dl’Academia,al Cmandà  nt di Carabinà ©r e,tra qui ch’i s-n à ©n andè ,un salut particolèr e affetuà ³s a la sgnà ³ra Italia Fortunati,al noster ex prefèt,ch’l’è stèda l’unica autoritè che,a Modna,la-n s’è brisa ingrasèda.
Un ricord particolèr a la memoria ed cal gran Pèpa ch’al s’ha lassè e un salut riverèint a Bendà ¡tt ch’al dà  l’idea d’èser un èter Pèpa ed ghà ©gna . Adès andà ¡m propia via dabòun,prà ©ma che el gafi i-s pòrten via la caròza cum i han fatt cun la machina di pumpà ©r ch’l’à ©ra parchegièda atà  c al tribunèl.
Mudnà ©s,a-v salutà ¡m tà ³tt,cun tant auguri d’un boun 2006 e an termèdi mà ©nga anch se Putin al sèra i rubinà ¡tt dal gas…perchà © a psì seimper gnir-v a scaldèr a cà  nostra, ch’a fà  m vag’ in dla stà  la e come al solit,arcurdèv ed tgnirev strà ©c a la piòpa,ch’l’è cla piòpa èlta, sà ¡ca e drà ©tta,piantèda in dl’umbrà ©ghel ed Modna,ch’la s’ciama Ghirlandèina!
